Het lijkt erop dat vandaag de dag de afstand tussen klassieke muziek en steeds groter wordt. Terwijl belangrijke politieke omwentelingen in het verleden vaak verbonden zijn met opera's en symfonieën.
Alleen al de onafhankelijk van België, de tien-daagse veldtocht, begon met een avondje in de opera. Het was een uitvoering van La Muette de Portici van Auber op 25 augustus 1830 die de opstand ontketende. Zo stom was dat vissersmeisje dus niet, want de vlam sloeg behoorlijk in de pan.
Voor de bestorming van de Bastille was geen opera nodig geweest, maar in de jaren die erop volgden was zeker behoefte aan muziektheater om de strijdbare idealen van vrijheid, gelijkheid en broederschap uit te dragen. De grote Franse namen waren toen Cherubini, Grétry en Méhul. Tegenwoordig net zo onbekend als Auber, maar voor Beethoven vormden ze een belangrijke bron van inspiratie. Niet alleen zijn Fidelio, maar ook zijnVijfde symfonie is zonder deze Franse voorbeelden ondenkbaar.
Alleen al daarom was het opmerkelijk nieuws dat de Vierde van Méhul afgelopen week in Londen in premiere ging. Niet helemaal premiere, want het stuk is in 1810 wel een keer uitgevoerd maar vervolgens verdwenen. Totdat iemand in 1979 een stapel partijen vindt in de bibliotheek van het Orchestre de Paris. Hij stelt een partituur samen en constateert dat hij een voorganger van de Symphonie Fantastique heeft ontdekt.
Je kunt je afvragen waarom het dan nog zo lang moest duren voordat het werk in Londen werd uitgevoerd.
Bovendien lijkt het erop dat het stuk wel in 1992 in Lissabon is opgenomen. Telt dat dan niet?
Volle zalen trek je er niet mee, maar toch is het wel interessant om te horen wat er in die woelige tijd geschreven is, wat de omgeving was van genieën als Beethoven en Berlioz.
Komende week gaan we een andere revolutie herdenken. Sjostakovitsj wijdde zijn Elfde symfonie aan de gebeurtenissen van 1905, de zogenaamde Eerste Russische Revolutie, die nog niet erg succesvol was en vele slachtoffers geëist heeft. Hij componeerde het in 1957, niet vijftig jaar na 1905, maar veertig jaar na 1917. En één jaar na Boedapest, het neerslaan van de Hongaarse opstand, als de Sovjet Unie, na de dood van Stalin, haar ware gezicht laat zien. Het zit allemaal in de muziek, in die zin actueel en belangrijk om te worden gespeeld en gehoord. Socialistische liederen, muziek van de revolutie klinkt in de muziek door. Eenvoudig en strijdlustig. Maar het waren ook de liederen die de gevangenen in de goelag zongen. Dat dubbele hoort bij Sjostakovitsj.
Het zullen geen vrolijke concerten worden deze week. Of het zou moeten zijn vanwege Simone Lamsma, een viooltalent waar we in Nederland trots op kunnen zijn.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten