dinsdag 20 augustus 2019

Vrouwen

En dan is die mooie zomer weer voorbij en staat er een aantrekkelijk seizoen op aanbreken.
In het begin is het altijd even wennen, al die mensen om me heen en al dat geluid, maar er staan al meteen veel spannende dingen te gebeuren.
Zoals die prachtige Vijfde van Bruckner met Lahav, en niet alleen in de Doelen maar ook in Amsterdam, Grafenegg, Locarno en Luzern.
Een Damnation de Faust met Gergiev, Berlioziaan bij uitstek, in het Festival.
En nog talloze andere prachtconcerten - daar komen we zeker nog vaak op terug - en heerlijk Carmen bij DNO. 
Bovendien hebben we een artist in residence, Nathalie Stutzmann.
Een bijzondere vrouw in een bijzondere rol.
Een zangeres die is gaan dirigeren en bijvoorbeeld dit seizoen alweer terugkeert in Philadelphia, het orkest van Yannick. Daar staat ze zelfs in een serie, geheel gewijd aan vrouwen onder de titel WomenNOW .
Bij ons doet ze overigens meer dan dirigeren.
Maar het is wel opvallend zo'n serie in Philadelphia.
Had dat een paar jaar geleden ook gekund?
Het lijkt wel of 'vrouwen' dit jaar internationaal een leitmotief is, zeker in Amerika.
Want Jaap van Zweden maakt het bij zijn orkest in New York nog bonter met project 19.
Daar gaat het om het 19e amendement, waarmee de Amerikaanse vrouwen stemrecht kregen in 1919.
En dat vieren we in Nederland toevallig ook. Honderd jaar vrouwenkiesrecht. Bij het Grachtenfestival is er zelfs een nieuwe opera aan gewijd, Vrouwenstemmen, van Meric Artac. Inderdaad, ook een vrouw.
In de klassieke muziekwereld is het de laatste jaren wel een actueel item, de ongelijke positie tussen mannen en vrouwen. Niet meer wat de bezetting van orkesten betreft, behalve misschien bij het Nieuwjaarsconcert van de Wiener Philharmoniker. Maar zeker wel in dirigentenland, waar de dames definitief lijken door te breken. Vooral het chefdirigentschap van Mirga Grazinyte-Tyla, kortweg Mirga, in Birmingham heeft de bakens verzet. En onlangs hebben ook de orkesten in Antwerpen, Den Haag en Hilversum, waar Karina Canellakis in oktober als chef van het Radio Filharmonisch, voor een vrouw gekozen.
Hoopvolle ontwikkelingen.
Bij componisten ligt het dan nog een beetje anders. In het huidige componeren staan ze al jaren hun mannetje, maar aangezien we vooral muziek van dode componisten spelen is daar in de concertpraktijk nog een grote achterstand, die moeilijk in te halen is.
Met Domestica Rottrdam doen we een bescheiden poging en niet alleen in de Laurenskerk, want we vieren eerst de 200ste geboortedag van Clara Schumann in de Fenix Music Factory.
In de serie in de Laurenskerk breken we een lans voor Barbara Strozzi, die deze maand 400 jaar zou zijn geworden, maar ook Isabella Leonarda en Elisabeth Jaquet de la Guerre komen aan bod, naast nog levende toppers als Sofia Goebaidoelina en Kaija Saariaho. Bovendien zal een viertal vrouwelijke compositiestudenten nieuw werk presenteren.
Geen negentien, zoals in New York, maar wij dragen zo ook ons steentje bij.
Dat dat samenvalt, daar hadden wij bij het bedenken van onze serie nog geen idee van.
Soms hangt iets gewoon in de lucht.