Het gebeurt af en toe dat je bij het lezen van een artikel een paar keer hartgrondig JA denkt. Herkenning, instemming, bevestiging. Dat overkwam mij deze week bij een kort interview met pianist Andras Schiff. Ik ken hem helaas niet van ervaringen in de concertzaal, maar zijn opnames zijn doorgaans interessant en van hoge kwaliteit. En wat hij recent met Brahms gedaan heeft wil ik ook zeker horen.
Die herkenning begint al bij zijn lezen van dikke boeken. Ik ben niet zo'n snelle lezer en altijd met verschillende boeken tegelijk bezig, maar ik vond het het afgelopen jaar een zeer bevredigende ervaring wekenlang, soms zelf maanden, in een boek te kunnen leven als het ware. Bijna dagelijks erin lezen, maar steeds maar een paar bladzijden, waar je dan, zonder haast, alle aandacht aan kunt besteden. Zo was De Toverberg lange tijd mijn metgezel en ben ik nu rustig Op zoek naar de verloren tijd. Maar ik herken ook wat Schiff zegt over het missen van focus en motivatie. Zo is bijvoorbeeld de drang om op deze plek teksten te schrijven sinds de pandemie beslist minder geworden. Terwijl het aan onderwerpen niet ontbreekt.
Wat mij vooral aansprak in het artikel was hoe Schiff tegen de concertpraktijk aankijkt. De gewoontes die er altijd waren en nu niet meer zo vanzelfsprekend zijn. En hoe goed dat aansluit bij de ervaringen die we in de loop der jaren bij Domestica Rotterdam hebben opgedaan. Bijvoorbeeld met betrekking tot de pauze, die hij een commercial entity noemt. De zalen moeten geld verdienen aan de verkoop van drankjes, maar bezoekers willen elkaar ook ontmoeten. Juist dat is in deze tijd, als je al mag spelen voor publiek, uit den boze. Maar Schiff pleit ervoor om die pauze voortaan maar helemaal af te schaffen. Zijn ideaal is een 'solid block' van vijf kwartier muziek. Na afloop kun je dan desgewenst nog napraten en socializen. Dat is het format dat wij al jaren, naar volle tevredenheid, hanteren. Ik weet niet of hij dat in zijn hoofd heeft, maar je kunt je dan als musici ook makkelijker mengen tussen het publiek om ervaringen te delen. Maar daarvoor is het nu, eind mei, nog te vroeg.
We gaan wel weer spelen komende week in de Laurenskerk. Nog zonder aanwezig publiek maar wel voor de camera en microfoon. Dat stelt uiteraard weer andere eisen aan het programma, het repertoire en de tekst, waar we in dit late stadium gelukkig nog aan kunnen schaven. En dat aspect noemt Schiff ook in zijn beeld van de toekomst: je niet jaren van te voren vast hoeven leggen op wat je gaat spelen. Je kunt veel creatiever werken als je kunt inspelen op ontwikkelingen en omstandigheden en van je publiek vertrouwen vraagt dat avontuur mee te maken. Natuurlijk is dat bij ons als klein clubje veel makkelijker te realiseren dan bijvoorbeeld bij een orkest als het Rotterdams Philharmonisch, maar het zou goed zijn als ook daar het verrassingselement meer kans krijgt van de organisatoren en van het publiek.
Als toegift en voorbeeld een opname van een recital dat Schiff een paar weken geleden in Vicenza, in dat ongelooflijke theater van Palladio, gaf:
Geen opmerkingen:
Een reactie posten