Creatief met water en papier

Ik had ooit het idee om met enige regelmaat opvallende passages uit orkestpartijen in deze blog te belichten. Notenbeeld zou de serie gaan heten.
Het idee was leuk, vind ik nog steeds, maar vergt enige discipline.
En tijd. Tijd die je dan niet aan andere onderwerpen kunt besteden.
Kortom: het is verwaterd.
Extra reden om bij Tan Dun en zijn Water Concerto weer even een draad op te pakken.

Bovenaan de eerste pagina van de cellopartij.
Ik realiseer me dat het op deze foto niet allemaal goed leesbaar is.
Titel, opdracht aan Takemitsu, naam van de componist, dat is allemaal duidelijk.
Onze eerste noot, na zeven maten rust, moeten we tokkelen, extreem luid, want fffff!
Vijf fortes, fortissississimo is misschien wel het woord, komt zelden voor.
Toevallig vorige week nog bij de Manfred-symfonie van Tsjaikovski. In het langzame deel sloten we toen ook af in ppppp.
Toch blijkt het geen oordoppenmuziek te zijn. Het volume blijft dragelijk.
Met het teken boven de noot geeft de componist aan dat de snaar hierbij lekker tegen de toets mag kletteren. Bartok-pizzicato noemen we dat ook wel.
Dat maakt het in dit geval iets eenvoudiger, want zo hard tokkelen zonder bijgeluid is moeilijk.
Een vorige speler heeft er met potlood 'stay' bij geschreven.
Wat hij, of zij, daarmee bedoelt zal ik nog merken. Het zal toch geen waarschuwing zijn voor collega's die meteen al het podium willen verlaten. Hoewel niet iedereen blij zal zijn met de volgende aanwijzing: singing; fade in. 
Vijftig seconden lang een c zingen.
Ik hoop dat iedereen goed bij stem is.

En dan na de pauze het Paper Concerto.

Opgedragen aan Helmuth Rilling, de beroemde Bach-dirigent die hem in 2000 de opdracht gaf voor een Water-Passion after St. Matthew.
De paper-percussion, zoals Dun het in de titel noemt, hangt gedeeltelijk vanaf het plafond van de Grote Zaal, naar beneden. Grote lappen wit papier, waar niet alleen geluid uit komt, maar ook visueel prachtige dingen mee gebeuren.
Drie charmante jonge Chinese slagwerksters zorgen voor de invulling daarvan.
Maar wij hebben ook onze bijdrage aan het papierwerk.
Althans degene aan de lessenaar die de taak heeft de bladzijden om te slaan.
Loudly turn pages back and forth staat er in maat 20, met het ritme aangegeven.
Dan hebben we nog niets met onze cello gedaan. Put instrument down is de eerste aanwijzing een 'a' te gaan zingen.

We spelen ook gewone noten.
En veel glissando's.
Dun verwijst regelmatig naar de Peking opera als inspiratiebron.
Het zegt me niet zoveel.
Maar het wordt vast een indrukwekkende performance.
Met, voor de mensen die er iets meer van willen begrijpen, een film vooraf.
Die kunnen wij vrijdagochtend, bij de laatste repetitie, ook zien.
Het concert is die avond in de Doelen.
Een voorproefje van een uitvoering elders: