handschrift

Voor mij is het internet nog vaak een jungle, onontwarbaar, waar veel moois te ontdekken valt, maar daarvoor moet je wel flink met een kapmes te werk. Het kan dan praktisch zijn als je sites weet die je kunnen helpen, je op de hoogte houden van wat je wilt weten.
Een blogger die ik graag lees is Alex Ross, muziekjournalist bij The New Yorker. Hij schreef een aantal jaren gelden een boek over de muziek in de twintigste eeuw, wat meteen een klassieker is geworden. 'The rest is noise' heet het, en zo heet ook zijn blog.

Deze week verspreidde hij een link naar the Morgan Library in New York, waar ze een prachtige verzameling handschriften hebben, waaronder partituren van Mahler en Schubert. Een aantal daarvan zijn nu online te bekijken. En wat is er mooier dan grote muziek in het handschrift van de meester zelf lezen? En je kunt nog een paar keer vergroten ook!

Ik heb al even een blik op het Adagietto uit Mahlers Vijfde geworpen en meteen een paar opvallende verschillen met de versie die ik ken gezien. Zo had hij op het moment dat hij dit neerschreef nog het idee dat de 1e violen hun g-snaar omlaag moesten stemmen om vlak voor het eerste dynamische hoogtepunt een lage ges te kunnen spelen. Later heeft hij blijkbaar ingezien dat hij dat beter aan alten en celli kon overlaten. Er ontbreken nog tempo-aanduidingen, die hij dus later heeft toegevoegd. Ik geloof dat hij deze symfonie nog tot    aan zijn laatste levensjaar heeft 'verbeterd', dus wat is dan een definitieve versie? Maar zeker is het verhelderend om te zien hoe hij het in 1902 heeft opgeschreven. Zonder de titel 'Adagietto' overigens.
Misschien kunnen we er nog ons voordeel mee doen als we het stuk volgende week spelen, met 440hz in Delfshaven (22 januari).

Daarna wil ik ook graag wat andere handschriften bekijken. Die Winterreise bijvoorbeeld!
Dat is zeker een zege van het internet, de toegankelijkheid van zoveel bronnen van informatie.
Tegelijkertijd besef je dat er van de componisten van vandaag nauwelijks meer handschriften zullen overblijven, want wie werkt er nog zonder computer?