Hollander

We staan er weer mooi op, als Nederlanders.
Iedereen kent de vliegende Hollander, The flying dutchman, maar het is toch wel een rare figuur.
Een trieste figuur vooral.
Een figuur uit de legendes, die ooit een verkeerde belofte deed, bij het passeren van een kaap..
Een pact met de duivel. Eens in de zeven jaar een vrouw zoeken die je onvoorwaardelijk trouw blijft en pas als het lukt mag je sterven.Het niet mogen sterven als straf.
Zat dat ook niet in Parsifal, die laatste opera van Wagner?

Wagners muziek leeft ook nog steeds, maar soms vraag ik me af of hij zelf niet ook een pact met de duivel heeft gesloten. Hij bezorgt ons in ieder geval een hoop pijn en genot.
Genot vanwege de de muziek, de harmonieën, de instrumentale effecten.
En pijn om al die onmogelijke loopjes er vlekkeloos uit te krijgen.
Het motief wat al vroeg in de ouverture verschijnt, een beeld van de Hollander als de eeuwig wandelende Jood, komt talloze malen terug, maar steeds weer een beetje anders. Je komt er niet meer vanaf. Tot aan het moment dat hij Senta waarschuwt dat ze misschien niet helemaal beseft waar ze aan begint als ze hem eeuwige trouw belooft. B mineur, bijna een garantie voor struikelende vingers. Ik vermoed opzet in het spel, van Wagners kant.

Intrigerend om te horen hoe Wagner zijn eigen stijl zoekt en vindt.
In 1841 was hij nog geen dertig.
Weber en Mendelssohn waren de Duitse componisten van die tijd, wat hier en daar wel te horen is.
Zelfs Schumann luistert mee. Ik moet in de ouverture steeds aan zijn Vierde symfonie denken. Zelfde toonsoort, zelfde jaartal, dus die kon Wagner niet gekend hebben.
Aanstekelijke melodietjes, humor, suspense.
Maar ik hoor ook al hier en daar flarden Tristan.

Eenmalig in Rotterdam.
Zonder toneel, wel met video-beelden.
Ook dat herinnert aan Tristan, en de beelden van Bill Viola, zoals die ooit op het Gergiev Festival waren te zien. Dit is een heel andere kunstenaar, een Australiër, met heel andere uitgangspunten, maar natuurlijk wel weer beelden van, onder en boven, water.

Een top-cast aan solisten.
En het genoegen om Yannick in zijn rol als opera-dirigent bezig te zien.
Is dat ergens niet het ideaal dat je als dirigent kunt bereiken?
Althans als alle omstandigheden meewerken, en dat gebeurt in operahuizen ook te zelden.

Eenmalig is Rotterdam - zorg dat je er bij bent! - maar gelukkig ook nog met herhalingen in Parijs, de stad waar Wagner de opera ooit voor wilde schrijven, en Dortmund, waar het Konzerthaus met 'The Yannick Experience' is begonnen. Yannick als Exklusiv-Künstler!
We spelen er ook nog een avond met Tsjaikovski en Wagners Wesendonck-liederen en verheugen ons alweer op het gastvrije flesje bier na afloop.