Een jaar

 Het is alweer bijna een jaar geleden, dat we voor het eerst in lockdown gingen. Dat we onze reis naar de VS moesten cancelen. Vlak daarvoor hadden we nog een gedenkwaardig project met Frau ohne Schatten gespeeld. Eind februari mocht ik nog als toerist door Rome lopen. Daar was ik meer dan dertig jaar niet meer geweest, dus alleen al om die reden was dat een bijzondere en indrukwekkende ervaring. Terugblikkend lijkt het al bijna onvoorstelbaar. Het was er relatief rustig en bij het missen van een treinaansluiting in Milaan was al wel duidelijk dat het geen zin had daar een vrije zondag door te brengen. Maar in Rome was alles nog open

Nu een jaar later zijn we aan een heleboel zaken gewend waarvan je je niet kon voorstellen dat je dat normaal zou vinden. Dat is natuurlijk ook niet zo. Het ongeduld neemt toe, de roep om perspectief wordt luider. Wij hadden afgelopen maand violist Leonidas Kavakos als dirigent op bezoek die aan de Volkskrant in een interview liet blijken hoe ontevreden hij was met hoe er in de Europese muziekwereld met de situatie wordt omgegaan. Dat het niet gelukt is om duidelijk te maken hoe noodzakelijk live concerten zijn, in het belang van de geestelijke gezondheid. Wij hebben met hem, maar zonder publiek, een mooie opname gemaakt met muziek van Ligeti en Dvorak die nog online te zien is, maar een paar dagen later speelde hij een concert met het orkest van Dallas waar wel publiek in de zaal zat. In de Verenigde Staten met al zijn besmettingen. Communicatie met de mensen waar je voor speelt, de luisteraars, de ontvangers, dat missen we wel degelijk. Ik voel dus graag met hem mee. Zou het liefst zien dat het belang van de kunsten voor de kwaliteit van leven hoger wordt ingeschat. Maar ik tel aan de andere kant ook mijn zegeningen en zie dat we als orkest nog steeds mooie concerten mogen geven. Zonder publiek maar voor microfoon en camera. Dat is niet hetzelfde. Het is beperkt. Maar het biedt wel de mogelijkheid om te communiceren. En het levert mooie, blijvende, resultaten op die we anders niet hadden gehad. De Negende van Beethoven is door velen bekeken en heeft her en der enthousiaste en ontroerende reacties opgeleverd. Inmiddels is er ook al een vervolg. Minder iconische muziek maar dit keer wel met Lahav en weer in de nieuwe RTM-stage in Ahoy. De Symphonische dansen van Rachmaninov liggen nog op de montagetafel maar zullen binnenkort voor iedereen te zien zijn. En ik denk dat er, met de ervaringen van de vorige keer, weer interessante stappen zijn gezet. Het voelt al bijna alsof we, naast uiteraard de Doelen, Ahoy als ons tweede Rotterdamse podium kunnen gaan beschouwen. Maar dan graag straks ook nog met veel publiek erbij. 

Hoe snel je aan dingen went merk ik als de opnames met Gergiev van september, nog geen half jaar geleden, langs komen. Daar klinkt applaus, daar zitten mensen in de zaal. Ik weet niet meer hoeveel, maar het voelt nu al vreemd. En welkom. Het was ook een programma voor het publiek. Een verzameling populaire stukken die je niet direct met Gergiev associeert. Ouvertures & dansen kreeg het als titel mee, maar bij de montage spraken we steeds over 'de fruitmand'. 'Snoeptrommel' had ook gekund. Het was toen genieten voor ons en voor het publiek, maar nu zeker ook voor de kijker. Ik heb al veel met hem mogen spelen maar de manier waarop Gergiev zijn muzikale ideeën in beweging omzet blijft magie, een raadsel, en heerlijk om mee te voelen. Zeker als het gaat om de muzikale overgangen in zo'n Strauss, de lichtheid in Rossini, de ruimte in Ravel. Toch ook wel weer een mooi resultaat van dit moeilijke jaar.