Enquist

In een tijd waarin het steeds moeilijker wordt om mensen voor klassieke muziek te interesseren, voor cultuur die iets meer vraagt dan een snelle bevrediging, is het verheugend als er mensen opstaan die deze ontwikkeling in heldere bewoordingen weten de duiden.
Waarom zouden we tenslotte nog de kunst koesteren, er geld in investeren, als zo weinigen er behoefte aan lijken te hebben?

Dit weekend schreef Anna Enquist, gevierd schrijfster, dichteres en psychoanalytica, een essay in de boekenbijlage van Trouw, onder de titel 'Het verlangen naar de oppervlakte'.
Ik ben niet de grootste fan van haar boeken, maar dit heb ik met instemming gelezen.
En niet allen met instemming, ik vond het ook verhelderend.
We kennen allemaal het verhaal over het onderwijs, waar niet meer gezongen wordt op school.
En hoe kun je je tegenwoordig nog vervelen of de uitdaging van verdieping aangaan in de aanwezigheid van de smartphone? Maar Enquist trekt de lijn nog verder.
Interessant is de volgende vergelijking die ze maakt vanuit het jolige beeld van dirigeren dat geschetst wordt door een programma als Maestro, en het belang van muziekonderwijs. 
Een citaat: Wat ging er verloren? Geduld, doorzettingsvermogen, vlijt. Interesse voor de ontstaansgeschiedenis van een fenomeen, voor de structuur, de gelaagdheid die onder de oppervlakte verscholen gaat, belangstelling voor de diepte onder het direct zicht- en hoorbare.
Dit verlies zie je ook op het gebied van de psychotherapie (...) Psychotherapie is verworden tot symptoombestrijding.

Verderop:
Datgene waar ik mijn hele leven plezier in heb gehad, wat ik van waarde vond, lijkt verloren te gaan. De klassieke muziek, de inzichtgevende psychotherapie. 
En dan de literatuur. Voor afdalen in een roman is geen tijd meer, laat staan het lezen van een gedicht.

Ik heb Anna Enquist leren kennen via een dichtbundel, 'Jachtscenes'.
En ik vond het jammer dat ze het dichten heeft verruild voor het schrijven van romans.
Haar debuut 'Het Meesterstuk' kon mij toen niet zo bekoren.
Maar ik heb het nu (gratis via Trouw) op mijn e-reader gezet, en ga het zeker herlezen.
De link zoeken met Mozarts Don Giovanni misschien.
Een heerlijke partituur om mee de diepte in te gaan.
Of gedichten over te lezen?

(...)Zerlina's warme hand
bezegelt niet zijn overwinning maar voorspelt
de kille handdruk van een stenen man.

Misschien is het nog niet zo somber gesteld met de klassieke muziek.
Enquist ziet de muziek als ultiem redmiddel.
Daar sluit ik me graag bij aan.
En lees vooral nog even het essay.