Thuisreis

Op de terugweg, in het vliegtuig, heb ik de film bekeken.
Op de heenweg had het al gekund, maar toen was ik er niet voor in de stemming.
Geen idee waarom.
Het voelde niet als een prettige voorbereiding op ons avontuur dat nog moest beginnen.

Om de wereld in 50 concerten.
Een film van Heddy Honigmann over het Concertgebouworkest op tournee.
Voor hun 125-jarig bestaan zijn de KCO-collega's voor het eerst binnen een jaar in alle werelddelen geweest. En dat is best uitzonderlijk.
Zij reizen beduidend meer dan wij, waar ik niet altijd jaloers op ben, maar in 2013 nog extra.
En dat is zeker aanleiding om een gerenommeerde filmer als Honigmann in je gezelschap toe te laten.
Ik vond haar O amor natural destijds heel bijzonder.

Maar deze film, of eigenlijk documentaire viel me wat tegen.
Dat zegt niets over de kwaliteit.
Misschien is een vliegtuig niet de beste plek om het te beoordelen.
Misschien had ik iets verwacht wat zij er niet mee wilde zeggen.
Er komen wel wat musici, als hoofdpersonages, uitgebreid aan het woord.
In een interview in De Filmkrant legt ze uit waarom.
En ik kan me ook voorstellen dat het verhaal van fagottist Nunez, in de buurt van de grens van zijn Urugayaanse vaderland, goed aansluit bij de persoonlijke beleving van Honigmann, met haar Zuid-Amerikaanse wortels.
Voor mij, terugdenkend, ontbrak teveel een samenbindend verhaal. Over het orkest, over hun jubileum, over de wereldtournee. Maar dat was vast niet de bedoeling van de maakster.
Bovendien is elke bijdrage aan belangstelling voor en inzicht in de wereld van het symfonieorkest uiterst welkom. En velen zullen deze documentaire hoger waarderen dan ik.

Wij hadden ook een filmer mee op reis.
Justus Cooiman.
Geen grote naam in de wereld van documentairemakers, maar voor ons doel een uitstekende keus.
Het vergt een speciaal talent om je in een gezelschap als het onze onopvallend te mengen, vertrouwen te winnen en te zorgen dat je de verhalen kunt traceren die je nodig hebt om het verslag boeiend te maken. En hij was erbij toen Robert aan het graf van zijn moeder stond, toen Galahad het beeld van zijn vader bekeek, maar kreeg ook een goed verhaal uit Wim, die zijn laatste concerten speelde.
Verhalen met emotionele diepgang.
Voor ons was het ook elke ochtend weer een verrassing, en leren we onze collega's zo op een andere manier kennen.
Zelfs de keus van de muziek, waarbij Justus zich beperkte tot het repertoire dat we speelden, was vaak effectief. Hij vroeg weleens suggesties - de Prokofiev 5 onder de hektiek op O Hare -Airport in Chicago was mijn idee - maar eigenlijk had hij die niet nodig.
Chapeau!

En wat betreft de tournee, ik kan er nog veel verhalen over vertellen maar dat zal niet eens zoveel toevoegen aan wat al voor de camera gezegd en getoond is.
Een uiterst geslaagde tournee, die de band tussen dirigent en orkest verdiept en versterkt heeft en, als ik de juichende recensies mag geloven, onze naam in de VS veel goed gedaan heeft.
Dat smaakt naar meer.
Of zoals Tsjaikovski in zijn Vijfde noteert (voor de serie Notenbeeld): con desdiderio:

En het heeft nog lang doorgewerkt.
De vlucht huiswaarts was voorspoedig, wind mee, maar behoorlijk heftig.
Nog twee andere films gekeken, die me overigens niet zijn bijgebleven, en geen oog dichtgedaan.
Een flinke jetlag.
Ook die kon ik met menig collega delen.