Philadelphia

Philadelphia komt uit het Grieks. Vooral gebruikt als meisjesnaam. Het betekent 'broederliefde'.
Ik ken geen meisjes die zo heten.

In de muziekwereld, zeker de orkestenwereld, is Philadelphia de naam een van de toporkesten van Amerika, een van de 'big five'. The Philadelphia Orchestra voluit. Opgericht in 1900. Een orkest met een grote traditie, vooral opgebouwd door slechts twee dirigenten. die decennialang synoniem stond. In het recente verleden was het Eugene Ormandy, die in zijn nadagen ook nog weleens bij het RPhO te gast. Tot 1980 stond hij meer dan 40 jaar (!) op de bok en garant voor de hoge kwaliteit, waar vele andere dirigenten en solisten van konden profiteren. En niet te vergeten het publiek. Vooral de strijkers van het orkest worden nog steeds geroemd om hun uitzonderlijke legatospel. Zijn voorganger was ook niet mis: Leopold Stokowski, de man die Mickey Mouse een hand gaf. In bijna dertig jaar creëerde hij een klank die beroemd werd als de 'Stokowski sound'.

Hun opvolgers Muti, Sawallisch, Eschenbach en Dutoit hebben het geen van allen zo lang volgehouden. Dat lijkt niet meer van deze tijd. Hun invloed is dus ook beduidend minder.
Philadelphia is het orkest van Stokowski en Ormandy.
En van Yannick, Music Director Designate.
De man van de toekomst. Maar van welke toekomst?

Deze week blijkt Philadelphia het eerste grote orkest van de Verenigde Staten te zijn, dat faillissement aanvraagt. Een schok in de muziekwereld, waarvan ik nog geen idee heb wat het betekent.
Ik begrijp dat het nog niet zeker is of de aanvraag wordt gehonoreerd. En rood staan ze nog niet, maar blijkbaar zag het bestuur geen andere of betere mogelijkheid voor de toekomst van het orkest. Tegen de wil van de musici in, overigens. Het orkest spreekt nu over reorganiseren en herstructureren, wat dat ook mag inhouden.

Ik beschouw het toch als een noodkreet en een grote waarschuwing. Ook voor de Nederlandse politiek die nog weleens wijst naar het voorbeeld van Amerika, waar het wel kan zonder overheidssteun. Je moet er toch niet aan denken dat zo'n cultureel monument, springlevend, gevormd in meer dan honderd jaar, in de economische crisis ten onder zal gaan. En welke orkesten zullen nog volgen?

Yannick heeft zich al in de (Amerikaanse) pers laten horen en opgeroepen om gezamenlijk te werken aan een mooie toekomst: 'united behind the purpose of carrying on this extraordinary mission of sharing our joy and passion to make music together.'
Daar kunnen we ons als musici over de hele wereld achter scharen.
Zeker ook de leden van het Rotterdams Philharmonisch, die inmiddels via onze chef-dirigent, een extra band met de getroffen collega's in Philadelphia hebben.
Broederliefde is nu extra hard nodig.