Alleinig wer's erlebt

Het kwam wel heel direct binnen, tegen het eind van de vrijdagmiddagrepetitie. Rechtstreeks naar je ziel.
Ongelooflijk, wat een muziek!
Drie sopranen in een goddelijk stuk muziek: het slot-terzet uit Rosenkavalier.
Alleinig wer's erlebt, der glaubt daran und weiss nicht wie.

Je weet dat het gaat komen, maar toch word je overvallen, moe aan het eind van een hele dag intensief repeteren. Geen wonder dat Strauss bijn veertig jaar later juist dit stuk uitzocht om op zijn eigen begrafenis te laten klinken.


Vrijdag voor het eerst met de zangers, en even terug in de Doelen, na een paar dagen te gast in de zaal van onze Haagse collega's. Een rijtje topzangers zoals we niet vaak op ons podium hebben staan.

Ik had mij bijzonder verheugd op de komst van Magdalena Kozenà, mevrouw Rattle. Die is helaas ziek geworden, maar vervangster Michelle Breedt is ook niet mis. Een mooie krachtige stem met voldoende laagte om te overtuigen als jongeman. Ik zie op haar website dat ze veel met Brigitte Fassbaender heeft gewerkt. Fassbaender is niet alleen een van de beroemdste vertolkers van de rol van Octavian uit het verleden (te zien in het video-fragment), maar ook de regisseur van onze produktie. Een logische keus dus, maar blijkbaar is het niet gelukt om haar voor alle voorstellingen te krijgen. Dat biedt dan weer kansen voor een jong Nederlands talent, Karin Strobos, die de rol ook al met succes bij Opera Zuid heeft gezongen. Altijd weer goed om te zien hoe jonge landgenoten kansen krijgen, ook bij DNO.

Toch vind ik het jammer dat Kozená er niet bij is. Rattle is een dirigent die graag werkt met mensen die hij kent, waar hij al een samenwerking mee heeft opgebouwd. Robert Lloyd bijvoorbeeld is zo iemand. Hij zat in alle drie de vorige DNO-producties met Rattle. Willard White, onze Golaud, hoort daarbij, de laatste jaren als Wotan in Aix-en-Provence. Een pianist als Alfred Brendel, en zo zijn er nog een aantal. Ik kan me voorstellen dat hij op die manier tot grote resultaten komt, en het langdurig opbouwen van artistieke vriendschappen maakt het leven er voor een dirigent vast plezieriger op.
Daar horen wij als orkest ook bij. Minder intensief dan vroeger, maar het is er nog steeds.
Hij kent ons, velen ook persoonlijk, en weet dat we voor hem door het vuur gaan.
En dat hij graag met zijn vrouw optreedt heeft natuurlijk ook te maken met het gezinsleven, wat voor hem vermoedelijk belangrijker is dan voor velen van zijn collega's. En geef hem eens ongelijk.

Van de medewerkers aan een productie als deze weet hij altijd weer een soort familie te maken. Iedereen is belangrijk, speelt zijn eigen rol in het geheel, en kan enthousiaste reacties van hem ontvangen.
Orkestleden die even gemist kunnen worden en vanuit hun plek niets kunnen zien, vooral strijkers dus, kregen gisteren de gelegenheid de voorstelling een kwartiertje vanuit de zaal te ervaren.

Het begin van de tweede acte heb ik gezien, inclusief de beroemde scene met de zilveren roos. Ook weer zo'n prachtig samensmelten van twee vrouwenstemmen. En het orkest blijkt dan in de zaal veel mooier te klinken dan wat ik in de bak hoor. Dat is weer een opsteker.
Het zal voor mij wel het laatste moment geweest zijn dat ik de zangers goed gehoord heb, maar gelukkig valt er zonder dat ook genoeg te genieten. En misschien kan ik het me steeds beter voorstellen naar gelang ik het stuk leer kennen.