Afscheid

Ik had nu eigenlijk iets willen schrijven over afscheid nemen.
Vorige week vertrok, na bijna veertig jaar, mijn zeer gewaardeerde collega Toshi Waki uit het orkest.
Zo gaat dat. Mensen worden ouder, bereiken de pensioengerechtigde leeftijd, en maken plaats voor nieuwe musici. Van Toshi heb ik veel geleerd. Hij was altijd optimaal voorbereid en kende het repertoire ook echt. Niet alleen zijn eigen partij. Bovendien wist hij te relativeren, belangrijke zaken van minder belangrijke te scheiden. Het potlood en de gum waar hij de laatste jaren zijn administratie mee voerde waren niet groot meer, maar het bleek ruim voldoende. Hij had niet veel aantekeningen nodig om toch te volgen wat de dirigent of aanvoerder wilde horen.
Het zijn de ervaren collega's, zoals hij, die de kennis aan de jongeren doorgeven, in de eerste plaats in de manier waarop ze met het vak omgaan. Zo ontstaat traditie, zo krijgt een orkest karakter. Iets wat in lange tijd moet worden opgebouwd. En wat eenvoudig met een enkele zin in een regeeraccoord kan worden afgebroken.....

Ik had willen schrijven over het afscheid van Sylvia Toth, de voorzitter van de Raad van Toezicht van het Rotterdams Philharmonisch. Een rol op de achtergrond, maar van wezenlijk belang. Ze heeft veel goede dingen voor het orkest gedaan, en houdt echt van de symfonische muziek en van het orkest. Het afscheidscadeau was ook zeer toepasselijk en gericht naar de toekomst: een nieuw te schrijven pianoconcert dat we in 2013 gaan uitvoeren.

Maar hoe zal ons muziekleven er over drie jaar uitzien.
Zou de politiek echt de kaalslag gaan plegen, zoals die nu in het regeeraccoord staat.
Met een enkele zin wordt het MCO, drie prachtige orkesten en een fenomenaal Omroepkoor, met wat daar allemaal omheen zit naar huis gestuurd.
Het geld is nodig voor andere zaken.
Zou men beseffen wat daarmee wordt weggegooid?

En er gaat nog veel meer bezuinigd worden, dus de rest van de orkestenwereld kan haar borst ook natmaken.
Uiteraard zijn er in deze economisch moeilijke tijden allerlei argumenten voor korten van kunstsubsidies. Maar waarom zo onevenredig veel?

Een orkest van 250 musici heeft vanochtend vroeg in Arnhem voor de CDA-leden treurmuziek gespeeld, in de hoop dat iets van de boodschap over zou komen. Veel collega's uit Hilversum, maar ook Rotterdam en Amsterdam waren vertegenwoordigd.
Op televisie hoor ik veel bezorgde leden zich opstellen tegen het regeeraccoord, maar de stemming is nog niet geweest. Een meerderheid tegen wordt niet verwacht. En wat zou er gebeuren als die er wel komt?

Kunst is op dit moment geen item in de politiek.
Milieu lijkt, zo kort na het mislukken van de top in Kopenhagen, ook vergeten.
Om treurig van te worden.
En wij spelen deze week 'gewoon' Mahlers Derde symfonie met Yannick, voor volle zalen, en voor de microfoons van BIS.
Alsof er niets gebeurd is?

O Mensch! Gib Acht!