Restate (Don Carlo)

Ik hou erg van Verdi.
Van de ene opera meer dan van de andere, en ik ken ze ook nog niet allemaal.
La Traviata is al heel lang een favoriet. Rigoletto vind ik erg sterk. Die speelden we ooit op het water, achter het Nieuwe Luxor. Maar Aida bijvoorbeeld is minder mijn 'cup of tea'.
Falstaff vind ik briljant. Otello nog aangrijpender dan de versie van Shakespeare, en met een prachtige cellopartij.

Die zou ik allebei graag eens spelen.
Bij DNO herinner ik me alleen een wat ongelukkige productie van Simone Boccanegra en een Ballo in maschera waarbij ik een paar minuten op het toneel zat. In kostuum, met pruik en al, voor een strijkje op het bal, waar de moord plaatsvond. Wel leuk om te doen, overigens.
En dan nu Don Carlo.

Yannick rekent het tot een van zijn drie meest geliefde opera's.
De andere twee heeft hij niet genoemd, maar zo heel populair bij het grote publiek is deze Verdi toch niet.
Een paar highlights als 'O don fatale' of het duet 'Dio che dell anima' zijn bekend.
Maar de opera ontbreekt zelfs in de cd-box 'Verdi. The great Operas' van het Kruidvat - excuses - waar wel Luisa Miller en Ernani van de partij zijn.
Volgens sommigen gaat het hier om 'the aficionado's Verdi, the caviar masterpiece'. Muziek voor fijnproevers, voor de echte liefhebbers of voor de snobs?

Yannick dirigeerde het stuk, in een langere versie overigens, dit seizoen al aan de Met en dat is goed te merken. Ik zal de komende dagen nog nodig hebben om vertrouwd te raken met de partituur, de 'tinta' en het verhaal.

Wat al duidelijk is is het politieke karakter van het verhaal.
Een machtsstrijd tussen kerk en staat, de vrijheidsstrijd van een onderdrukt volk, de gevolgen van een gearrangeerd huwelijk van de vrouw, die wegens politieke motieven met de koning, de vader van haar geliefde moet trouwen.

Hoe toepasselijk dat onderwerp is, nu de politieke harten in Den Haag weer sneller gaan kloppen, had DNO niet kunnen vermoeden. Hoeveel jaar vantevoren wordt zoiets niet gepland?
Wat dat betreft had de productie van Un ballo in maschera destijds, met verkiezingsaffiches en al, nog beter gepast dan de sobere krachtige enscenering van Willy Decker.

Maar misschien kan het nog toepasselijker.
Ons koningshuis is namelijk ook nauw betrokken bij dit verhaal, dat zich afspeelt rond het begin van de Tachtigjarige Oorlog.


In de slotscene van de Eerste acte vraagt de wrede koning Filips II aan Rodrigo om nog even te blijven: 'Restate!'. En vervolgens wordt hem uit de doeken gedaan hoe slecht het volk in de Nederlanden behandeld wordt. Zou Willem van Oranje niet ooit een dergelijk pleit voor zijn volk gevoerd hebben?
En zou koningin Beatrix niet inmiddels het gevoel krijgen dat ze niet veel langer hoeft te blijven?
Dat er voldoende redenen zijn om voor zichzelf te kiezen en haar troonopvolging in gang te zetten.
Niet in het Muziektheater maar vast wel in Amsterdam.
We zullen zien.