Een jongeman van nog geen 23 jaar betreedt de voormalige Presbyteriaanse kerk, dan in gebruik als studio van Columbia Records, om zijn eerste plaat op te nemen. Hij heeft zijn eigen pianostoel bij zich, gemaakt door zijn vader, een grote hoeveelheid truien en pillen en de partituur van Bachs Goldbergvariaties.
De Canadese pianist Glenn Gould had een paar maanden eerder een flitsend Amerikaanse debuut gemaakt met muziek van Orlando Gibbons en Sweelinck, maar de manager van Columbia, die hem toen meteen contracteerde, had zeker wat gangbaarder repertoire in zijn hoofd voor die eerste lp.
Gould wilde en kreeg de Goldbergvariaties en dat leverde een van de meest sensationele en succesvolle opnames uit de geschiedenis van de grammofoonplaat op. Het begin van de triomftocht van de pianist Gould maar ook van de Goldbergvariaties, hoewel die dan al meer dan tweehonderd jaar oud zijn. Pianist en partituur waren voortaan onlosmakelijk met elkaar verbonden.
Op zich al een unieke geschiedenis, maar het zou nog gekker worden.
Negen jaar later trok Gould zich, ondanks de enorme successen, of misschien juist daardoor, terug uit het openbare muziekleven. Hij beperkte zijn activiteiten tot de opnamestudio. Vele platen verschenen, met wisselend succes. Totdat, op een gegeven moment, de Goldbergvariaties weer in beeld kwamen.
Letterlijk in beeld, want Bruno Monsaignon werkte aan een serie gefilmde documentaires over Glenn Gould, en daarbij kon dat stuk natuurlijk niet ontbreken.
Terugkijkend was het de perfecte manier om muziek en leven te laten samenvallen.
Zoals na de dertigste variatie het thema, een eenvoudige sarabande, terugkeert, keert Gould na 26 jaar terug in dezelfde Newyorkse studio om het werk voor de tweede keer op te nemen. Het klinkt nu anders, langzamer, diepzinniger. Een heel leven heeft zijn sporen nagelaten. Zoals het thema na alle variaties ook nooit meer hetzelfde kan zijn, al zijn de noten door Bach onveranderd.
Maar het zou ook zijn laatste opname worden. De cirkel was rond.
Hij overleed op 4 oktober 1982.
Een jaar later schreef Dmitri Sitkovetsky zijn bewerking van de Goldbergvariaties voor strijktrio en droeg deze op aan Gould. Net als de latere versie voor strijkorkest is dat stuk al vele malen met groot succes uitgevoerd. Zaterdag staat het in Delfshaven op het programma van 440Hz (www.440Hz.nl).
Een eerbetoon aan Glenn Gould.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten